Những ngày này, miền Bắc vẫn ngập trong nước. Không chỉ là nước sông dâng, mà là những dòng nước mắt lặng lẽ của người dân Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn – những vùng quê vừa trải qua một trận lũ lịch sử, vượt cả những mốc năm 1986, 2024 tưởng chừng không bao giờ lặp lại.
Giữa những con đường ngập sâu đến 2 mét, những mái nhà chỉ còn thấy chóp nóc, người ta vẫn nghe tiếng gọi nhau í ới, vẫn thấy bóng áo lính, áo công an, áo thanh niên tình nguyện ngược dòng nước lũ, dìu từng cụ già, bồng từng đứa trẻ đến nơi an toàn.
Trong cơn thiên tai dữ dội ấy, con người lại tìm thấy nhau – không phải qua lời nói, mà qua bàn tay nắm chặt, qua ánh mắt chan chứa nghĩa tình.Lũ rút chậm, nước vẫn chưa kịp trong, nhưng lòng người đã kịp sáng. Những bữa cơm dã chiến được chia sẻ, những thùng mì, bình nước được chuyền tay trong ánh đèn pin lập loè giữa đêm tối. Người dân Hữu Lũng (Lạng Sơn) kể, có những nhà ngập đến tận mái, nhưng vẫn cố neo lại, giữ hộ người khác con chó, con mèo. “Còn sống là còn hy vọng,” họ nói, rồi mỉm cười giữa bùn đất.
Những con số thống kê nghe lạnh lùng: 10 người chết, 5 người mất tích, hơn 200.000 ngôi nhà ngập, 30.000 hécta lúa, hoa màu bị cuốn trôi, hơn 2000 gia súc, hàng trăm nghìn gia cầm mất trắng… Nhưng phía sau những con số ấy là bao câu chuyện không thể ghi hết: người mẹ mất con trong dòng nước xoáy, người nông dân đứng trên bờ ruộng trống trơn chỉ biết thẫn thờ nhìn trời.
Một người bạn ở Bắc Ninh gọi điện nói nhỏ: “Mất hết rồi, chỉ còn tấm lòng là còn lại”. Tôi không biết nói gì hơn ngoài sự lặng im. Nhưng có lẽ chính sự “còn lại” ấy mới là điều quý nhất. Khi vật chất trôi đi, người ta nhận ra cái gì thật sự là bền vững – đó là tình người.
Người dân Kinh Bắc đêm ấy thức trắng để gia cố đê sông Cầu. Những bao cát được chuyền tay không nghỉ. Mỗi người một việc – người xúc, người buộc, người chèn, người thắp đèn. Không ai bảo ai, không ai than mệt. Giữa dòng nước hung hãn, có một sức mạnh khác trỗi dậy: sức mạnh của đoàn kết, của lòng yêu quê hương.
Thiên nhiên, dù dữ dội đến đâu, cũng là một phần của cuộc sống này. Lũ đến rồi đi, để lại phù sa, để lại bài học, để lại cả nỗi đau và sự thức tỉnh. Có lẽ, trong sâu thẳm, thiên nhiên không trừng phạt con người, mà chỉ nhắc nhở chúng ta về giới hạn của lòng tham, của sự chủ quan. Sông ngòi đã bị lấn, ao hồ đã bị san lấp, đê điều đã bị yếu đi bởi chính bàn tay con người. Và khi nước nổi lên, ta mới hiểu thế nào là “thiếu hơi thở của đất”.
Nhưng giữa những mất mát, vẫn còn vô số điều đáng quý. Một em nhỏ trong khu sơ tán ở Thái Nguyên vẫn mang theo quyển vở, nắn nót viết những dòng chữ run rẩy: “Con mong mai trời nắng để được về nhà”. Tâm tình ấy đủ khiến những người lớn phải nghẹn lại Có lẽ thiên tai nào rồi cũng qua nhưng sự ngây thơ và lòng tin của và của cả niềm tin. Vì sau mỗi lần thiên nhiên nổi giận, con người lại học cách sống khiêm nhường hơn, biết trân trọng từng ngày bình yên hơn. Lũ đã qua đỉnh, nhưng tình người thì vẫn dâng đầy.
Thuỵ
