Ở nhiều ngôi chùa và trong nhiều gia đình Phật tử, chúng ta thường thấy các cụ lớn tuổi tụng kinh hằng ngày bằng chữ Hán – âm Hán – Việt. Giọng đọc đều đặn, thành kính, nhưng nếu hỏi nội dung nói gì, phần lớn lại không hiểu rõ.
Điều đó có sai không?Không sai. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì chưa đủ.
1. Đọc kinh bằng lòng thành – vẫn có phướcĐức Phật dạy rằng, “Người tụng kinh với tâm cung kính, dù chưa hiểu nghĩa, cũng được phước báo.”
Vì sao? Vì trong từng câu chữ của kinh điển, năng lượng giác ngộ và từ bi đã được truyền lại. Khi ta tụng với tâm trong sạch, thanh tịnh, lòng thành ấy đã gieo hạt thiện lành. Nhưng đọc chỉ để lấy phước thì cũng như người đi học mà chỉ chép bài – có chữ, nhưng chưa có hiểu biết.
2. Hiểu được lời kinh – mới có trí tuệĐức Phật từng dạy: “Nghe pháp mà không hiểu thì như đếm châu báu cho người khác, còn mình chẳng được gì.”
Kinh Phật không phải để đọc lấy công đức, mà để soi chiếu lại đời sống.Nếu ta không hiểu kinh nói gì, thì không thể biết mình đang tu theo điều gì, tránh điều gì, chuyển hóa thế nào.
Vì thế, đọc kinh bằng chữ Việt, hoặc vừa tụng vừa nghe bản dịch, chính là cách tu bằng trí tuệ, chứ không phải chỉ bằng thói quen.
3. Quý nhất là ứng dụng được lời kinh
Đức Phật không dạy để ta thuộc lòng, mà dạy để ta “BIẾT SỐNG.”Khi hiểu được kinh, ta mới ứng dụng được:
• Khi gặp khổ, nhớ lời Phật dạy về vô thường.
• Khi bị chê, nhớ lời Phật dạy về nhân quả.
• Khi sân hận, nhớ lời Phật dạy về buông bỏ.
Kinh chỉ thật sự sống khi nó đi vào từng hơi thở, từng cách cư xử, từng lời nói hằng ngày của mình.
4. Vậy người lớn tuổi nên tụng kinh thế nào?
Nếu các cụ đã quen tụng chữ Hán, thì cứ giữ — vì đó là thói quen lành.Nhưng song song, nên:
• Nghe thêm bản kinh dịch nghĩa tiếng Việt, để hiểu ý.
• Hỏi người trẻ, hoặc người hiểu biết hơn, để được giảng lại.
• Đọc chậm, suy ngẫm từng câu, thay vì chỉ đọc cho hết trang.
Kinh Pháp Cú Đức Phật dạy:
” Dầu tụng ít kinh điểnNhưng
HÀNH PHÁP, TÙY PHÁP
Từ bỏ tham, sân, si
Tỉnh giác tâm giải thoát
Không chấp thủ 2 đời
Dự phần sa mô hạnh.
”(Kinh Pháp Cú câu 20)
“Biết đọc kinh đã quý, hiểu được lời kinh còn quý hơn, nhưng quý nhất là sống được theo lời kinh.”
5. Tụng kinh mà không hiểu, cũng như cầm đèn mà không thắpNgười tụng kinh mà không hiểu, giống như người cầm ngọn đèn chưa bật lửa. Ánh sáng trí tuệ vẫn có đó, nhưng chưa được thắp lên. Khi ta hiểu được nghĩa, ánh sáng ấy chiếu vào tâm mình – đó mới là tu học thật sự.
Thích Tánh Tuệ
