Sau 130 năm, chùa Nam Nhã không chỉ thu hút du khách với kiến trúc cổ điển mà còn là không gian rợp bóng cây xanh, yên bình giữa trung tâm TP.Cần Thơ. Đây cũng từng là trụ sở kinh tài, ủng hộ học sinh xuất dương du học chống lại chính sách ngu dân của thực dân.
Chùa Nam Nhã tọa lạc tại P.Bình Thủy, TP.Cần Thơ (trước đây là P.Bùi Hữu Nghĩa, Q.Bình Thủy, TP.Cần Thơ). Chính diện chùa hướng ra sông Bình Thủy, nhận những cơn gió mát mẻ, đẩy lùi khói bụi và tiếng xe cộ ồn ào. Từ bên kia con rạch nhìn sang, màu vàng của ngôi chùa cổ ẩn hiện sau những rặng cây già rợp bóng.
Đường bộ dẫn đến chùa Nam Nhã là Cách mạng tháng Tám – một trong những tuyến giao thông huyết mạch ở nội ô TP.Cần Thơ. Trái ngược với những con phố xe cộ đông đúc, nhịp sống tất bật, ai đặt chân đến chùa Nam Nhã đều chỉ muốn hít thở thật sâu giữa không gian thanh tịnh, yên bình đến lạ. Bên cạnh vẻ đẹp cổ kính của kiến trúc là những khóm cây xanh được chăm chút kỹ lưỡng nhìn mát lòng.
Cùng với dấu ấn về kiến trúc, thiên nhiên, chùa Nam Nhã còn được biết đến là một địa chỉ đỏ. Từ năm 1905, trước sự tác động mạnh mẽ của phong trào Đông Du, tinh thần yêu nước của các vị lão sư, phật tử được khơi dậy mạnh mẽ. Ngôi chùa này đã trở thành trụ sở kinh tài, ủng hộ học sinh xuất dương du học chống lại chính sách ngu dân của thực dân Pháp.
Đặc biệt, từ năm 1907-1940, chùa Nam Nhã vừa là nơi thờ phụng tín ngưỡng vừa là trụ sở chính của phong trào Đông Du tại Cần Thơ. Tại đây, vào tháng 10.1913, chí sĩ yêu nước Cường Để cùng ông Nguyễn Giác Nguyên bàn quốc sự vận động phong trào yêu nước ở Nam kỳ. Sau đó bị thực dân Pháp theo dõi phát hiện nên cho đóng cửa chùa.
Tuy nhiên, trong những khó khăn của cách mạng, Đặc ủy Hậu Giang, Xứ ủy Nam kỳ vẫn chọn nơi này làm địa điểm liên lạc với các tổ chức cách mạng trong toàn miền. Với những giá trị lịch sử như vậy, tháng 1.1991, chùa Nam Nhã đã được xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia.
Thanh Duy
