Từ xe tăng tên lửa đến bài học tỉnh thức trong thời cuộc khu vực.

PGVDN – Giữa lúc căng thẳng biên giới giữa Thái Lan và Campuchia thu hút sự quan tâm của dư luận khu vực, một chi tiết tưởng chừng nghịch lý lại xuất hiện, khi cả hai bên đều sử dụng vũ khí có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nếu nhìn bằng cảm xúc, đây là mâu thuẫn. Nhưng nếu tiếp cận từ kinh tế chính trị và tinh thần tỉnh thức của Phật học, đây là biểu hiện rất thật của thị trường quốc phòng hiện đại, và của một thời cuộc nhiều nhân duyên đan xen.

Trong dòng chảy thời sự khu vực Đông Nam Á hiện nay, hình ảnh xe tăng VT-4 do Trung Quốc sản xuất xuất hiện trong đội hình quân đội Thái Lan, trong khi các loại vũ khí chống tăng có nguồn gốc Trung Quốc lại được phát hiện từ phía Campuchia, đã trở thành một chi tiết gây nhiều suy ngẫm.

Không ít ý kiến cho rằng đây là mâu thuẫn chiến lược. Tuy nhiên, nếu nhìn bằng tư duy thực dụng và ổn định dài hạn, vốn quen thuộc trong cách tiếp cận của Trung Quốc, hiện tượng này không mang tính đối nghịch, mà phản ánh logic vận hành của thị trường quốc phòng.

Ngành công nghiệp quốc phòng, dù mang tính đặc thù, vẫn chịu sự chi phối của quy luật cung cầu. Vũ khí là sản phẩm chiến lược, nhưng không mang cảm xúc hay lập trường đạo đức. Xe tăng VT-4 được phát triển như một dòng xuất khẩu tiêu chuẩn, phục vụ nhu cầu hiện đại hóa quân đội của nhiều quốc gia, trong đó có Thái Lan. Quyết định mua sắm của Bangkok xuất phát từ cân nhắc kỹ thuật, ngân sách, và hiệu quả vận hành, chứ không phải từ sự lựa chọn phe phái.

Ở chiều ngược lại, Campuchia sử dụng một số hệ thống vũ khí có nguồn gốc Trung Quốc phản ánh thực tế phổ biến của các quốc gia đang phát triển, ưu tiên khí tài phù hợp với năng lực tài chính và điều kiện khai thác. Trong lịch sử thế giới, việc các bên đối đầu cùng sử dụng vũ khí từ một nguồn cung không phải điều hiếm gặp.

Từ góc nhìn doanh nhân, câu chuyện này cho thấy rõ bản chất của kinh doanh quốc phòng. Việc cung cấp vũ khí cho nhiều đối tác khác nhau không phải là mâu thuẫn, mà là biểu hiện của một thị trường đa cực, nơi mỗi quốc gia tự chịu trách nhiệm về quyết định chiến lược của mình.

Phật học nhìn nhận hiện tượng này qua nguyên lý duyên sinh. Mọi sự việc đều hình thành từ nhiều nhân duyên đan xen, không thể đánh giá bằng lối nhìn nhị nguyên đúng sai. Vũ khí chỉ là phương tiện, còn gốc rễ của bất ổn nằm ở tâm con người, ở sự thiếu kiềm chế và thiếu đối thoại.

Liên hệ với Việt Nam và ASEAN, xung đột giữa Thái Lan và Campuchia đặt ra yêu cầu rõ ràng về việc giữ thế cân bằng, độc lập, và tỉnh táo. Với Việt Nam, đường lối quốc phòng tự vệ, đa phương hóa quan hệ, và ưu tiên hòa bình, không chỉ là lựa chọn chính trị, mà còn là nền tảng cho phát triển bền vững.

Tóm lại, việc Trung Quốc cung cấp vũ khí cho cả Thái Lan và Campuchia không phải là nghịch lý hay mâu thuẫn chiến lược. Đó là thực tế của thị trường quốc phòng toàn cầu, nơi lợi ích kinh tế, ổn định dài hạn, và trách nhiệm quốc gia được đặt lên trên cảm xúc nhất thời.

PV.Trần Long/PGVDN