Giới thiệu
Tịnh độ tông là một pháp môn tu hành quan trọng của Phật giáo, dựa trên đại nguyện ban đầu của Phật A Di Đà. Đây là pháp môn nhờ vào tha lực để đến bờ giác ngộ, được lưu hành rộng rãi tại Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.
Khái niệm về Tịnh độ
Tịnh độ – nguyên nghĩa Phạn ngữ là Phật (Buddha) độ, là cõi Phật, cõi thanh tịnh. Nôm na Tịnh là im lặng yên ổn trong sạch, Độ là cứu giúp. Tịnh độ tông hay Tịnh thổ tông, có khi được gọi là Liên tông, là một pháp môn quyền khai của Phật giáo.
Lịch sử phát triển
Trường phái này được lưu hành rộng rãi tại Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam do Cao tăng Trung Quốc Huệ Viễn (334-416) sáng lập và được thiền sư Pháp Nhiên phát triển tại Nhật. Mãi đến thế kỷ thứ IV, pháp môn Tịnh Độ mới trở thành một tông phái chính thức tồn tại và phát triển cùng với nhiều tông phái Phật giáo khác.
Mục đích và đặc tính
Mục đích của Tịnh độ tông là tu học nhằm được tái sinh tại Tây phương Cực lạc Tịnh độ của Phật A-di-đà. Đặc tính của tông này là lòng tin nhiệt thành nơi Phật A-di-đà và sức mạnh cứu độ của vị Phật này, là vị đã thệ nguyện cứu độ mọi chúng sinh quán tưởng đến mình.
Phương pháp tu tập
Niệm Phật và quán tưởng
Phép tu của Tịnh độ tông chủ yếu là niệm danh hiệu Phật A-di-đà và quán tưởng Cực lạc. Pháp môn Tịnh Độ chủ trương niệm Phật, quán tưởng Đức Phật A Di Đà và sự thù thắng, trang nghiêm của cõi Cực lạc Tịnh Độ, bằng tự lực với Tín, Nguyện, Hạnh tương ưng bản nguyện của Đức Phật A Di Đà.
Ngũ niệm môn
Ngũ niệm môn bao gồm:
- Lễ bái môn: dùng cách lạy Phật A Di Đà như là một phương pháp tu tập. Lạy tức là tu. Lúc lạy chuyên tâm nghĩ đến Phật A Di Đà.
- Tán thán môn: dùng cách khen ngợi, quảng bá Phật A Di Đà và cõi Tây phương Cực lạc như là một phương pháp tu tập, tán thán ca ngợi cũng tức là chuyên tâm nghĩ nhớ đến Phật A Di Đà.
Phương thức vãng sinh
Phương thức tu tập để được vãng sinh Tịnh độ, là chúng sinh cần phải sinh tâm tha thiết chí thành, chuyên tâm niệm danh hiệu của Phật A Di Đà, từ một ngày cho đến bảy ngày, đạt được nhất tâm bất loạn, lúc lâm chung Phật A Di Đà cùng Thánh chúng hiện thân đến tiếp dẫn.
Điều kiện vãng sinh
Tâm thanh tịnh
Điều kiện đầu tiên để vãng sinh thế giới Tây Phương Cực Lạc là tâm thanh tịnh. Trong kinh điển, đại đức xưa nói rất rõ ràng: “Tâm tịnh tắc Phật độ tịnh”. Thanh tịnh chính là thuần thiện.
Tín, Nguyện, Hạnh
Chúng ta niệm Phật, niệm có tốt đi nữa, tín nguyện hạnh đều đầy đủ, nhưng nếu tâm hạnh bất thiện thì không thể vãng sanh. Phải đem tham sân si chuyển thành đại từ đại bi, phải đem tham sân si chuyển đổi thành trí tuệ chân thật.
Kinh điển chính
Pháp môn Tịnh độ tông có kinh điển riêng bao gồm:
- Thanh Tịnh Bình Đẳng Giác kinh (2 quyển)
- Đại Phật A Di Đà kinh (2 quyển)
- Vô Lượng Thọ kinh (2 quyển)
- Quán Vô Lượng Thọ kinh (2 quyển)
- Phật Thuyết A Di Đà kinh (1 quyển)
- Xưng Tán Tịnh Độ Phật Nhiếp Thọ kinh (1 quyển)
- Cổ Âm Thanh Tán Đà La Ni kinh (1 quyển)
- Tịnh Độ Vãng Sinh luận do Bồ tát Thế thân trước tác
Ba bộ kinh quan trọng nhất của Tịnh Độ tông là: Vô lượng thọ kinh, A-di-đà kinh và Quán Vô Lượng Thọ kinh.
Cõi Tây Phương Cực Lạc
Bản chất của cõi Tây Phương
Tịnh độ tông là pháp môn dựa trên đại nguyện ban đầu của Phật A Di Đà, dùng nguyện lực để tạo ra nghiệp lành, nghiệp lành đó là cõi Tây phương Cực lạc, cõi đó cũng là một thế giới ảo giống như thế gian nhưng thanh tịnh tốt đẹp hơn nhiều.
Trang nghiêm của cõi Cực Lạc
Tất cả những cảnh vật trong thế giới đó như chim, suối, rừng, cây… đều do nguyện lực của Phật A Di Đà biến hiện, chứ không phải do nghiệp báo của chúng sinh tạo ra. Chúng đều có tác dụng khuyến khích hành giả sinh lòng niệm Phật, cầu vãng sinh.
Ý nghĩa và giá trị
Pháp môn phương tiện thù thắng
Tịnh độ tín ngưỡng, mặc dù là pháp môn phương tiện, nhưng đó là phương tiện thù thắng trong tất cả mọi phương tiện, nhằm đưa mọi chúng sanh đều có thể tiếp cận được với con đường giải thoát hầu đem lại lợi ích cho mình và tha nhân.
Phù hợp với mọi căn cơ
Tịnh Độ là một pháp môn rất thù diệu, dễ tu dễ chứng và phù hợp với mọi trình độ căn cơ chúng sanh. Chỉ cần người có lòng tin vào nguyện lực của Phật A di đà và chuyên tâm trì niệm danh hiệu Ngài thì nhất định sẽ được vãng sanh.
Kết luận
Tịnh độ tông là một pháp môn quan trọng trong Phật giáo, mang đến con đường giải thoát thông qua niệm Phật và nguyện vãng sinh về cõi Tây Phương Cực Lạc. Với phương pháp tu tập đơn giản nhưng sâu sắc, pháp môn này phù hợp với mọi trình độ tu học và đã trở thành một trong những tông phái có nhiều phật tử tu tập đông đảo nhất không chỉ ở phương Đông mà ngay cả ở các nước phương Tây.
Người tu Tịnh độ cũng phải phát đại nguyện cầu vãng sinh, thực hành các hạnh nguyện, các phương pháp tu tập và hồi hướng công đức, nguyện cho tất cả chúng sinh đều được vãng sinh. Chính nguyện lực đó tiếp tục duy trì cõi Tây phương lâu dài mãi mãi không bị tàn lụi, chúng sinh ở cõi đó có điều kiện thuận lợi để tiếp tục tu hành cho tới giác ngộ.
