Mùa Vu Lan lại về, trong tôi ngập tràn cảm xúc của sự kết nối giữa hiện tại với quá khứ, giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên. Dường như tất cả hòa với nhau là một khối. Và hơn hết, trong tôi trào dâng cảm xúc biết ơn đối với người Thầy vĩ đại, với mọi người, mọi thứ xung quanh

Khi con người có đạo đức thì nhìn đâu ta cũng biết ơn. Đức Phật dạy chúng ta luôn ghi nhớ bốn ơn lớn: ơn cha mẹ, ơn sư trưởng, ơn quốc gia và ơn vạn loại. Cha mẹ là người đầu tiên cho ta sự sống, nuôi dưỡng ta, luôn dành tình thương yêu vô bờ cho ta.

Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ

Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha.

Ơn nghĩa sinh thành, nuôi dưỡng của cha mẹ, chúng ta luôn ghi nhớ.

Ơn thứ hai là ơn sư trưởng.

Sư trưởng có hai: một là thầy cô dạy văn hóa, giúp ta mở mang kiến thức, hai là người thầy trong Đạo pháp. Người thầy trong Đạo là người dạy cho ta đạo lý, giúp ta có hướng đi đến với ánh sáng, đến với giác ngộ. Dù thầy không sinh ra chúng ta nhưng nuôi dưỡng tâm hồn ta, làm cho chúng ta trở nên giá trị, cho chúng ta đi đến nơi cao thượng. Từng nấc thang trong cuộc đời mỗi người có rất nhiều người thầy giúp chúng ta từng bước hiểu biết, tưới tẩm tâm hồn. Nhưng người thầy vĩ đại nhất của chúng ta là Đức Phật

– Thầy của khắp trời, người. Người mở cho chúng ta con đường thoát khổ, đi đến giác ngộ. Ơn này vô cùng lớn, phủ trùm khắp.

Ơn thứ ba là ơn quốc gia, dân tộc. Ngày xưa, ngoài việc điều hành đất nước, các vị quốc vương còn có giá trị thiêng liêng, cao quý, được coi là “thiên tử” nên “lệnh của vua là lệnh của Trời”. Cho nên, ơn đức và uy lực của quốc vương đại diện cho quốc gia. Ngày nay, sự biết ơn của chúng ta đối với quốc gia, dân tộc chính là tri ân những người lãnh đạo đất nước, người đã hy sinh xương máu bảo vệ Tổ quốc, cống hiến tài đức của mình xây dựng quê hương ngày một phồn vinh.

Ơn thứ tư là ơn vạn loại chúng sanh. Chúng ta biết ơn những người thân quen của chúng ta, anh em, bạn bè, đồng chí, đồng nghiệp, láng giềng… những người gần gũi quanh ta. Đặc biệt ta biết ơn những người giúp ta lúc khó khăn, hoạn nạn, ơn những người có cùng chí hướng với ta, giúp ta có động lực để phấn đấu cho lý tưởng. Khi thân cận với những người tốt, chúng ta thấy mình như được đi trong sương, áo mình không ướt nhưng sương cũng làm áo mình mềm ra. Chúng ta không có ý thức tiếp nhận cái hay của bằng hữu thì những cái hay cái đẹp cũng ngấm vào ta. Môi trường quyết định đến sự thành bại của con người. Sống trong môi trường với nhiều người là thiện tri thức thì mình được nuôi dưỡng, được tưới tẩm bởi những hạt giống tốt đẹp đó.

Bên cạnh đó, chúng ta biết ơn các loài hữu hình và vô hình, ơn các loài động, thực vật, khoáng vật đã cho ta sự sống và nuôi dưỡng ta. Đó là trời che, đất đỡ, là không khí, nước, đất, lửa, gió, cây cối, động vật, những loài vô hình đang âm thầm trợ giúp ta, cho ta sự sống. Khi ta nhìn thấy khu rừng thì ta biết ơn vì rừng cho ta cái đẹp, cho dưỡng khí, giữ đất để ta không bị lụt lội. Khi nhìn đám mây, ta biết ơn vì đám mây cho ta nước mát. Khi ăn cơm, chúng ta thấy thức ăn là tặng phẩm của đất trời, của muôn loài. Chúng ta biết ơn sự sống và biết ơn những nguồn thực phẩm đó, ta ăn thấy ngon lành hơn. Sống trong chánh niệm như vậy thì ta luôn thấy biết ơn mọi thứ quanh mình. Vì biết ơn nên ta không còn than vãn, phàn nàn bởi chúng ta hiểu mình đang được tiếp nhận quá nhiều. Khi biết ơn, ta lại có thêm năng lượng tích cực để mong muốn được báo ơn. Bởi “Thọ nhận ân huệ, chúng ta phải biết hiến tặng ân huệ thì chúng ta mới xứng đáng được.” (Thiền sư Thích Nhất Hạnh)

Ơn nghĩa của cha mẹ sâu nặng, to lớn khó có thể trả được. Người Việt vốn coi trọng đạo hiếu, luôn nhắc nhở con người đền đáp công ơn đối với cha mẹ bằng việc quan tâm, chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ, làm cho cha mẹ được hài lòng, được tiếng thơm. Đối với Phật tử, việc trả ơn cho cha mẹ còn là việc giúp cho cha mẹ biết đến Phật pháp để nương tựa, tu hành. Vu Lan chính là dịp mà Phật tử được thực hành đạo hiếu nhiều nhất để tỏ lòng biết ơn với các bậc sinh thành.

Để trả ơn những người thầy trong cuộc đời mình, chúng ta cần tỏ lòng kính trọng, vâng lời, làm theo lời dạy của thầy. Muốn làm theo lời dạy của người thầy cần có sự nỗ lực, cố gắng rất lớn, không ngại khó, không ngại khổ, biết vun vén, chăm lo cùng thầy. Đối với Đức Phật – ơn nghĩa to lớn không thể kể xiết, con thấy mình thật nhỏ bé, chỉ mong gắng công tu sửa mình, mong được làm những điều thiện lành, sống thật tốt, yêu thương thật nhiều, cho đi thật nhiều, đặc biệt là trân trọng và gìn giữ chánh pháp của Ngài, tích cực thực hành theo chánh pháp, lan tỏa chánh pháp đến với tất cả chúng sinh.

Để trả ơn cho quốc gia, dân tộc, tri ân những người đứng đầu đất nước, những người đã lo cho đất nước, hy sinh, cống hiến cho đất nước, chúng ta ần nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước. Là một doanh nhân, chúng ta phải có trách nhiệm đóng góp cho xã hội những sản phẩm, dịch vụ chất lượng, góp phần tạo ra công ăn việc làm cho nhiều người, nâng cao chất lượng lao động, đền ơn đáp nghĩa cho cộng đồng bằng những hoạt động từ thiện và đặc biệt là đóng thuế đầy đủ cho nhà nước. Càng thành công trong kinh doanh, chúng ta càng có trách nhiệm với xã hội nhiều hơn, trách nhiệm với những đồng tiền mình làm ra để sử dụng hữu ích nhất, mang đến hạnh phúc, an vui cho nhiều người.

Khi tiếp nhận ơn nghĩa của vạn loài chúng sanh, chúng ta thường nhắc mình phải trân quý từng phút giây, thực hiện trì giới để giữ gìn sự sống của chúng sinh, chỉ nhận vừa đủ, không lo hưởng thụ cho bản thân mà dành dụm để cho đi thật nhiều.

Bởi vậy, biết ơn là nguồn gốc tạo ra nhiều phẩm chất đạo đức khác, tạo động lực cho việc tu luyện đạo đức. Từ biết ơn, con người sẽ mong muốn sống tử tế, muốn cống hiến và phụng sự. Biết ơn để trả ơn. Những người biết lo trả ơn cho cuộc đời, bận tâm với cuộc đời thì cuộc sống của họ luôn gặp may mắn. Biết ơn và trả ơn chính là giá trị chủ yếu của cuộc sống con người